Lắng nghe là chìa khóa của tất cả các giao tiếp hiệu quả. Nếu không có khả năng lắng nghe hiệu quả, các thông điệp rất dễ bị hiểu nhầm. Kết quả là, giao tiếp bị gián đoạn và người truyền thông có thể dễ dàng trở nên thất vọng hoặc cáu kỉnh.
Điều cần thiết là đánh giá kỹ năng nghe hiện tại của Bạn để chọn những khiá cạnh nào mà bạn có thể cải thiện. Dưới đây là một số bước bước giúp Bạn có thể phát triển kỹ năng nghe hiệu quả:
- Duy trì giao tiếp bằng mắt với người nói
- Hình dung những gì người nói đang nói
- Hạn chế phán đoán
- Đừng ngắt lời
- Chờ tạm dừng để đặt câu hỏi
- Đặt câu hỏi làm rõ
- Đồng cảm với người nói
- Chú ý đến những tín hiệu phi ngôn ngữ
- Cung cấp phản hồi cho người nói
- Thực hành lắng nghe
1. Duy trì giao tiếp bằng mắt với người nói
Khi đang nghe ai đó nói chuyện, bạn nên tránh nhìn ra ngoài cửa sổ, nhắn tin hoặc cuộn qua điện thoại hoặc quét màn hình máy tính. Hạn chế mọi sự xao nhãng không cần thiết, tập trung vào người nói và cố gắng quan sát họ. Điều này cung cấp cho họ một tín hiệu phi ngôn ngữ rằng bạn quan tâm đến những gì họ đang nói, điều này là khuyến khích họ tiếp tục thể hiện bản thân;
Cân nhắc rằng người nói có thể không nhìn bạn vì họ có thể ngại ngùng, cảm thấy không chắc chắn hoặc văn hóa của họ có thể không sử dụng giao tiếp bằng mắt trực tiếp. Bạn nên tiếp tục đối mặt với người nói ngay cả khi họ không nhìn bạn.
2. Hình dung những gì người nói đang nói
Cố gắng gợi lên hình ảnh tinh thần về những gì người nói đang nói trong khi bạn đang nghe để giúp lưu giữ thông tin. Đây có thể là một bức tranh theo nghĩa đen hoặc các khái niệm khác có liên quan đến chủ đề. Điều này sẽ giúp bạn nhớ các từ khóa và cụm từ khi bạn nghe trong thời gian dài. Hình dung những gì người nói đang nói cũng sẽ giúp bạn không phải chuẩn bị cho những gì sẽ nói tiếp theo.
Nếu bạn không may bị mất tập trung, hãy đảm bảo lấy lại sự tập trung ngay lập tức.
3. Hạn chế phán đoán
Lắng nghe mà không chỉ trích người nói trong tâm trí của bạn khi họ nói chuyện. Ngay cả khi tin nhắn khiến bạn kích động hoặc hoảng sợ, hãy cố gắng tránh nghĩ về những nhận xét tiêu cực hoặc phán xét vì điều này làm ảnh hưởng đến khả năng lắng nghe của bạn. Bạn cũng muốn lắng nghe với tinh thần cởi mở và hiểu rằng người đó đang đưa ra quan điểm của họ. Bạn có thể nhận ra rằng họ có ý nghĩa hơn khi họ tiếp tục nói chuyện với bạn và bạn sẽ không biết toàn bộ câu chuyện nếu không lắng nghe.
4. Đừng ngắt lời
Mọi người đều nói và xử lý thông tin ở các tỷ lệ khác nhau. Nếu ai đó đang gửi thông điệp của họ chậm, hãy cố gắng trau dồi sự kiên nhẫn và đợi họ nói xong trước khi cố gắng thúc giục họ bằng cách đoán điều tiếp theo họ sẽ nói hoặc trả lời trước khi họ nói xong. Gián đoạn gửi thông điệp sai đến người nói. Nó có thể gợi ý rằng những gì bạn phải nói quan trọng hơn, rằng bạn không quan tâm đến những gì họ đang nói hoặc cuộc trò chuyện là một cuộc cạnh tranh.
Điều quan trọng là không đưa ra các giải pháp. Thông thường mọi người chỉ muốn bạn lắng nghe. Tuy nhiên, nếu bạn có một ý tưởng tuyệt vời, bạn có thể cân nhắc hỏi xem liệu bạn có thể chia sẻ ý tưởng của mình trước khi đưa ra giải pháp hay không.
5. Chờ người nói tạm dừng để đặt câu hỏi
Bạn có thể không hiểu tất cả những gì ai đó nói với bạn. Tốt nhất là đợi cho đến khi họ tạm dừng để yêu cầu họ sao lưu và cung cấp lời giải thích cho chủ đề hoặc cụm từ bạn hiểu nhầm.
6. Đặt câu hỏi làm rõ
Đặt câu hỏi làm sáng tỏ giúp cuộc trò chuyện đi đúng chủ đề. Bạn chỉ muốn đặt những câu hỏi liên quan đến sự hiểu biết của bạn hơn là hỏi một câu hỏi về điều gì đó không liên quan đến ý tưởng chính mà người nói đang cố gắng truyền đạt. Khi bạn đặt những câu hỏi làm rõ mà không bị gián đoạn, điều đó cho thấy rằng bạn đang lắng nghe, chú ý và sẵn sàng thảo luận thêm về mọi thứ.
7. Đồng cảm với người nói
Sự đồng cảm là điều cần thiết để lắng nghe hiệu quả. Bạn nên phản chiếu những cảm xúc mà người nói có. Ví dụ, nếu khuôn mặt của họ thể hiện nỗi buồn hoặc niềm vui thì nét mặt và lời nói của bạn cũng phải truyền tải những cảm xúc tương tự. Đồng cảm với người nói cần sự tập trung và tiêu tốn năng lượng, nhưng nó cho phép giao tiếp cởi mở và thiết lập các mối quan hệ.
8. Chú ý đến các tín hiệu phi ngôn ngữ
Hầu hết các giao tiếp diễn ra giữa các cá nhân là phi ngôn ngữ. Bạn có thể học được nhiều điều về một người nào đó thông qua ngôn ngữ cơ thể và giọng nói của họ khi họ giao tiếp với bạn. Bạn có thể dễ dàng phát hiện ra sự chán nản, hào hứng hay cáu kỉnh trên khuôn mặt của ai đó khi họ nói chuyện tùy thuộc vào ánh mắt, khuôn miệng và vị trí của vai họ. Vì vậy, lắng nghe cũng bao gồm cả việc chú ý đến các tín hiệu phi ngôn ngữ. Nó giúp bạn đưa ra suy luận dựa trên ý nghĩa thực sự của một người khi họ nói chuyện với bạn.
9. Phản hồi đối với người nói
Phản hồi có thể bằng lời nói và không lời. Bạn có thể sử dụng phản hồi bằng lời nói bằng cách nói những câu như, “Tôi hiểu rằng điều đó hẳn là khó khăn” hoặc “không sao”. Bạn có thể sử dụng các tín hiệu phi ngôn ngữ như gật đầu và sử dụng các biểu cảm khuôn mặt thích hợp.
Mục đích là gửi tín hiệu đến người nói để họ biết rằng bạn đang tích cực lắng nghe. Trong tình huống ai đó đang giao nhiệm vụ cho bạn, hãy nhớ nhắc lại danh sách nhiệm vụ cho người nói để họ biết bạn hiểu những gì bạn phải làm. Viết ra những gì họ nói cũng thể hiện sự chăm chú.
10. Luyện nghe
Bạn có thể luyện nghe bằng cách nhận thức được những gì bạn làm khi ai đó nói chuyện với bạn. Làm điều này bằng cách viết ra những gì bạn đã nghe, đã hiểu và thừa nhận sau khi tương tác trực tiếp với ai đó hoặc nghe sách nói hoặc podcast mà không có bất kỳ văn bản nào trước mặt bạn. Hãy thử nghe các clip dài không quá bốn phút và phát lại chúng để xem bạn có thể lưu giữ được bao nhiêu thông tin. Điều này sẽ giúp bạn nhận thức rõ hơn về vai trò của mình với tư cách là người tiếp nhận thông tin và nó có thể nâng cao kỹ năng giao tiếp tổng thể của bạn.
